آشنایی با انواع رادیاتور و کاربرد آنها
معرفی انواع شوفاژ و رادیاتور
رادیاتور شوفاژ چیست؟
“رادیاتور” بطور کلی آخرین اجزا در سیستم های حرارت و برودت مرکزی پایانه های حرارتی هستند که حرارت و یا برودت را از موتورخانه به داخل ساختمان منتقل می کنند.
رادیاتور شوفاژ یکی از رایج ترین پایانه های حرارتی در سیستم های گرمایش مرکزی هستند. از این نوع مبدل های حرارتی جهت انتقال حرارت آبگرم در گردش سیستم گرمایش (آب سیرکولاسیون) به فضای اطراف رادیاتور استفاده می شود. انتقال حرارت در رادیاتور شوفاژ به صورت جابجایی طبیعی بوده بدین صورت که آبگرم در گردش با عبور از فضای داخل رادیاتور بخشی از گرمای خود را به صورت هدایت حرارتی conduction به پره های رادیاتور می دهند گرمای منتقل شده از طریق انتقال حرارت جابه جایی convection و تشعشعی Radiation به فضای اطراف رادیاتور انتقال می یابد.
در این مطلب شما را با انواع رادیاتور و ویژگی های هر کدام آشنا می کنیم.
انواع رادیاتور شوفاژ
مهمترین دسته بندی رادیاتور به این شکل است:
• رادیاتور پره ای
• رایاتور پانلی (پنلی)
• رادیاتور قرنیزی
• رادیاتور شیشه ای
• رادیاتور استیل
• حوله خشک کن
رادیاتور پره ای
رادیاتور پره ای قدیمی ترین نوع رادیاتور شوفاژ است و همانطور که از اسمش بر می آید، از کنار هم قرار گرفتن تعدادی پره تشکیل شده است. هرچه تعداد پره ها بیشتر باشد، قدرت گرمادهی آن هم بیشتر خواهد بود. رادیاتور پره ای از آلومینیوم یا فولاد ساخته شده است که به دلیل مقاومت کم فولاد در برابر خوردگی و زنگ زدگی؛ همچنین عدم امکان تعویض پره ها، استفاده از آن تقریبا منسوخ شده است و جای خود را به رادیاتور های آلمینیومی داده است.
این نوع رادیاتور ها از قرار گرفتن تعدادی پره در کنار هم ساخته شده که میزان گرمادهی بر اساس تعداد پره و جنس رادیاتور تعیین می گردد و به دلیل مقاومت بالاتر آلومینیوم در برابر خوردگی توصیه می شود در مناطق مرطوب حتما از رایداتور های از جنس آلومینیوم استفاده شود.
مزایا و معایب رادیاتور های آلمینیومی مدل پره ای:
√ امکان انتخاب تعداد پره رادیاتور بسته به میزان گرمای مورد نیاز فضا
√ امکان تعویض پره در صورت تخریب (زنگ زدگی یا سوراخ شدن)
√ ضریب هدایت حرارتی نسبتا بالا(میزان انتقال حرارت بالا)
√ دوام و طول عمر بیشتر نسبت به سایر انواع رادیاتورها
√ وزن سبک و حجم کمتر (نسبت به نسل فولادی)
⊗ قیمت بالاتر بدلیل جنس آلمینیوم
مزایا و معایب رادیاتور های فولادی مدل پره ای:
√ قیمت پایین تر
⊗ عدم امکان تعویض پره ها در مدل های فولادی
⊗ ضریب هدایت حرارتی کمتر فولاد نسبت به آلومینیوم
⊗ مقاومت کم در برابر خوردگی و زنگ زدگی
⊗ وزن و حجم بالاتر نسبت به انواع آلمینیومی
رادیاتور شوفاژ پره ای در دو جنس رادیاتور های آلومینیومی و شوفاژ های های فولادی ساخته می شوند. انواع فولادی رادیاتور ها معمولا از ورق فولادی به ضخامت ۱/۲۵ میلیمتر ساخته می شوند. پره ها در کارخانه با پرس کردن ورق های فولادی و جوش دادن ساخته می شوند.
رادیاتور پانلی (پنلی) فولادی
رادیاتور شوفاژ پنلی نوع توسعه یافته و پیشرفته تر نسل اول رادیاتورهای فولادی می‌باشد با این تفاوت که معایب نسل اول را ندارد از مزایای این نسل از رادیاتور میتوان به آسانی نظافت و تمیز کردن آنها، زیبایی و شکیل بودن آنها، وزن کم، بازدهی گرمایی بیشتر نسبت به رادیاتورهای نسل قبل به خاطر استفاده از کنوکتور، بازده گرمایی حدود ۲۱۰۰ تا ۲۲۰۰ کالری با حجم آبگیری حدود ۵ لیتر آب است که معمولا از ورق فولادی ۱٫۱۵ یا ۱٫۲ میلیمتر ساخته می شود. همچنین این رادیاتور ها امکان استفاده متناسب با دکوراسیون داخلی فضا را نیز دارند.
مزایا و معایب رادیاتور پنلی :
√ زیبایی و شکیل بودن
√ وزن کمتر نسبت به نسل قبل رادیاتور های فولادی
√ بازده گرمایی بیشتر نسبت به پره ای
√ درصد انتقال حرارت بیشتر توسط تشعشع و در نتیجه آسایش حرارتی بیشتر
√ سازگاری بیشتر با پکیج ها به دلیل فولادی بودن
√ نیاز کمتر به گردش آب
⊗ مقاومت کم در برابر خوردگی و زنگ زدگی
رادیاتور های پنلی ممکن است در انواع مختلفی مانند پنلی معمولی و یا ویترینی و ستونی در بازار یافت شوند.
رادیاتورهای شیشه ای مدرن
با پیشرفت علم و تکنولوژی نوع جدیدی از رادیاتورها پا به عرصه ی دکوراسیون داخلی ساختمان گذاشتند که به دلیل ظاهر متفاوت و کارایی بالا نسبت به سایر رادیاتورهای ساده ی قدیمی پر طرفدارتر هستند. اکثر طراحان دکوراسیون داخلی سعی میکنند سیستم های گرمایشی را به دلیل اندازه بزرگ و ظاهر نامتناسب در جایی خارج از دید در ساختمان تعبیه کنند. در معماری سنتی اکثر رادیاتورها در زیر پنجره نصب میشدند که این خود باعث هدر رفت انرژی گرمایی میشد اما معماری مدرن امروزی سعی در بهینه سازی انرژی با استفاده از رادیاتورهایی زیبا در سایزهای ایده آل دارد.
تنوع طرح و رنگ
رادیاتورهای شیشه ای جزء جدیدترین مدل های رادیاتور میباشند که انعطاف پذیری بالایی در طرح, رنگ و زیبایی دارند. این رادیاتورها این قابلیت را برای مشتریان فراهم میکند که طبق سلیقه ی خود طرح و اسلاید مورد نظر را انتخاب کنند. سیستم های گرمایشی مانند بخاری, شومینه و رادیاتورهای معمولی را باید در جاهای معینی از خانه نصب و جاسازی نمود اما رادیاتورهای شیشه ای این امکان را فراهم میکنند که این سیستم را در هر جایی که مناسب با نمای داخلی ست بتوان تعبیه کرد.
رادیاتور های استیل
استنلیس استیل یا فولاد ضد زنگ چیست؟
استنلیس استیل یا فولاد ضد زنگ محبوب ترین جنس در ساخت رادیاتور و حوله خشک کن های امروزی است.
همچنین رادیاتور های ساخته شده از جنس استنلیس استیل در بازار امروز بسیار به وفور خرید و فروش می شود.
معرفی استنلس استیل
فولاد زنگ نزن یا استنلس استیل به فولادهایی با مقدار عناصر آلیاژی بالا گفته میشود که توانایی مقاومت به خوردگی در اتمسفرهای خورنده و دماهای بالا را داشته باشند. فولادهای ضد زنگ معمولی حاوی حداقل ۱۱ درصد کروم هستند که عامل اصلی مقاومت به خوردگی آنهاست. افزایش کروم و مولیبدن باعث افزایش مقاومت در برابر خوردگی میشود. افزایش تیتانیوم و نیوبیوم نیز خاصیت جوش پذیری را افزایش می‌دهد. فولاد ضد زنگ حساس‌شده، فولاد زنگ نزنی است که با فرایند گرمایی اتم‌های کروم آن از حلالیت خارج و بصورت کاربید و زیگما در مرزدانه رسوب کرده‌اند.
گروه اصلی:
استنلس نگیر یا غیر مغناطیسی: آلیاژ آهن – کروم- نیکل با کربن کمتر از ۰٫۱٪ (شامل انواع۱٫۴۳۰۱/۳۰۴که معمولاً به عنوان ۸/۱۸ و۱۰/۱۸ نیز نام برده میشوند) در حالت استفاده نشده خاصیت غیر آهنربایی دارد و بیش از ۶۵ درصد مصرف جهانی استنلس را به خود اختصاص داده‌است.
استنلس بگیر یا مغناطیسی: آلیاژ آهن – کروم با کربن کمتر از ۰٫۱٪ همراه با خاصیت آهنربایی.
استنلس مارتنزیت: آلیاژآهن – کروم با کربن بالای ۰۱٪ و خاصیت آهنربایی و سختی پذیر.
استیل دوپلکس Super Duplex stainless steel :آلیاژ آهن-کروم و نیکل با ساختمانی از ترکیب استیل‌های مغناطیسی و غیر مغناطیسی و خاصیت آهنربایی.
استیل‌های سری ۳۰۰
رایجترین نوع فولاد ضدزنگ استیل‌های سری ۳۰۰ هستند که خود به انواع مختلفی مثل ۳۰۳، ۳۰۴، ۳۰۵، ۳۱۶، ۳۲۱ و ۳۴۷ تقسیم میشوند و در بین آنها استیل ۳۰۴ با اختلاف قابل توجهی از بقیه پرکاربردتر و رایج‌تر است.
استیل ۳۰۴ و تعداد دیگری از استیل‌های این سری شامل ۱۸ درصد کروم و ۸ درصد نیکل هستند و به همین دلیل به نام استیل ۸–۱۸ هم شناخته میشوند.
البته نام استیل ۸–۱۸ اشاره به نوع خاصی از استیل ندارد چون فقط درصد دو آلیاژ نیکل و کروم را نشان می‌دهد.
علاوه بر این کربن این استیل‌ها کمتر از ۰٫۰۸ درصد است و خاصیت آهنربایی ندارند.
استیل ۳۱۶ پس از استیل ۳۰۴ دومین استیل رایج در بین استیل‌های آستنیتی است.
این استیل که به «استیل ضدزنگ گرید دریایی» هم معروف است و معمولاً شامل ۱۶ درصد کروم، ۱۰ درصد نیکل و ۲ درصد مولیبدن است و به همین دلیل به استیل ۱۰–۱۸ هم معروف است.
تغییر در نسبت کروم و نیکل و افزودن مولیبدن باعث شده تا این استیل مقاومت بیشتری در مقابل فرسایش، به‌ویژه فرسایش ناشی از کلر داشته باشد و به همین دلیل برای وسایلی که باید در تماس زیاد با عوامل فرساینده مانند مواد شیمیایی، حلال‌ها، و آب شور باشند، مناسب است.
این نوع از استیل معمولاً در ساخت کاردها و ابزارهای برنده و لوازم مرغوب آشپزخانه استفاده میشود و برای تاسیات دریایی نیز مناسب است.
کاربرد
استنلس استیل یا همان فولاد ضد زنگ کاربردهای بسیار متفاوت و متنوعی دارد. یکی از این موارد که اکثر خانواده‌ها از آن استفاده میکنند و شاید خودشان از این موضوع مطلع نباشند، سینک ظرفشویی است.
رادیاتور شیشه ای برقی, مدرن ترین سیستم گرمایشی
در ساخت رادیاتور شیشه ای از شیشه سکوریت سخت شده با ضخامت ۱۳ میلی متر استفاده میشود که درون بافت آن یک المنت شیشه ای تعبیه شده است . به محض روشن شدن المنت, کل شیشه گرم میشود و گرمای حاصل به فضای بیرون منتقل میشود. هوای گرم شده توسط رادیاتورهای شیشه ای به دلیل چگالی پایین به سمت بالا میرود و هوای سرد در پایین قرار میگیرد. رادیاتور این هوای سرد را نیز گرم میکند و به بالا میفرستد, بنابراین این جا به جایی هوایی باعث گرم شدن کل فضای مورد نظر میشود.
تفاوت رادیاتورهای شیشه ای با رادیاتورهای معمولی
تفاوت اصلی رادیاتورهای شیشه ای با رادیاتورهای معمولی در استفاده از سیستم های لوله کشی ست. به دلیل عدم استفاده از سیستم لوله کشی در نصب رادیاتورهای شیشه ای هیچ اتلاف انرژی از طریق لوله ها صورت نمیگیرد. طرز کار این رادیاتورها به گونه ایست که به محض روشن کردن آنها تمام گرمای تولید شده به خانه منتقل شده و انرژی اضافی هدر نمیرود. در واقع رادیاتورهای شیشه ای بازده ای صد در صد دارند.
نگهداری و مراقبت
در ساخت رادیاتورهای شیشه ای هیچ نوع تجهیزات جانبی که نیاز به مراقبت و تعمیر داشته باشد, به کار نمیرود. برخلاف سایر سیستم های گرمایشی که پس از چند ماه نیازمند سرویس کردن میباشند, رادیاتورهای شیشه ای به مراقبت و نگهداری نیاز ندارد و هزینه ای صرف نگهداری از آنها نمیشود.
مکان نصب
هیچ محدودیت مکانی برای نصب رادیاتورهای شیشه ای وجود ندارد و ریموت کنترلی که همراه این رادیاتورهاست آسایش و راحتی را برای ساکنین منازل فراهم میکند. بعضی از این سیستم های گرمایشی ریموت کنترل دارند و برخی دیگر با دو شاخ به پریز برق وصل میشوند. رادیاتورهایی که قابلیت کنترل دما را دارند توسط یک ریموت کنترل میتوان دمای آنها را تنظیم کرد اما نمونه های غیر قابل کنترل مانند رادیاتورهای معمولی عمل کرده و فقط یک دکمه ی روشن و خاموش کردن دارند. دمای این رادیاتورها در کارخانه روی یک درجه ی مشخص تنظیم شده است.
مزایای رادیاتور های مدل شیشه ای:
√ تنوع طرح و رنگ زیاد به طوری که نقش تابلو را در محیط ایفا می کند
√ سازگاری با هر نوع دکوراسیون
√ گرمایش با سرعت بیشتر به دلیل استفاده از دو سیستم گرمایشی متفاوت (همرفتی و تابشی)
√ عدم خش پذیری
√ قابلیت نصب دو طرفه به گونه ای که می توان از آنها به عنوان دیوار حائل نیز استفاده کرد
√ قابلیت شستشو با هر توع ماده شوینده
√ ماندگاری تصویر در مقابل نور خورشید و مواد شوینده
√ ضخامت کم و اشغال فضای کمتراستفاده از شیشه های نشکن با مقاومت زیاد (شیشه های سکوریت)
رادیاتور قرنیزی
رادیاتور قرنیزی یکی از جدیدترین مدل های رادیاتور است. در واقع مانند قرنیز در محل اتصال دیوار و کف نصب می شوند. این رادیاتور از آلومینیوم ساخته شده و درون آن لوله آب گرم می گذرد. با استفاده از رادیاتور قرنیزی در دکوراسیون منزل، فضای کمتری را به وسیله حرارتی و گرمایشی اختصاص می دهید.
رادیاتور قرنیزی از جدید ترین پایا نه های حرارتی هستند که در سیستم های گرمایش ساختمان استفاده می شوند. پوسته خارجی این رادیاتور از آلومینیومی ساخته شده که در پشت آن لوله آب گرم قرار گرفته است.
مزایای رادیاتورهای قرنیزی:
√ قابل استفاده در انواع ساختمان ها از جمله ساختمان های اداری, مسکونی , هتل ها و بیمارستان ها میباشند.
√ دارای اتصالات بسیار مقاوم و انعطاف پذیر هستند و سرعت انتقال گرما در آنها بسیار بالاست.
√ در دور تا دور دیوار نصب میشوند و فضای ساختمان را مانند رادیاتورهای دیواری اشغال نمیکنند.
√ میتواند با انرژی تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی کار کند.
√ در رنگ بندی و تنوع شکل ظاهری زیاد و مورد توجه سازندگان, مهندسان و طراحان دکوراسیون داخلی
√ باعث کاهش مصرف انرژی شده و از نظر اقتصادی مقرون بصرفه میباشند.
رادیاتور های برقی
رادیاتور های برقی بر خلاف دیگر انواع رادیاتور های به سیستم حرارت مرکزی متصل نیوده و انرژی حرارتی را با مصرف مستقیم برق تولید می کنند. شکل ظاهری آنها عموما مشابه رادیاتو رهای پره ای و یا در اشکال تزیینی مختلفی بوده و مایعی روغنی در اثر گرم شدن در داخل آنها حرکت نموده تا گرما را در سطح پره ها پخش نماید. از مزیت های این رادیاتور ها دقت بالای کنترل دمای آنهاست اما در کنار مصرف نسبتا بالای برق که عموما این رادیاتور ها دارند بازده گرمایی نسبتا پایینی را ایجاد می نمایند.
حوله خشک کن
حوله خشک کن نوعی از رادیاتور هستند درون حمام یا فضای نزدیک به آن مورد استفاده قرار می گیرند. از اسمش خوب مشخص است که چه وظیفه سنگینی بر عهده دارد! این وسیله گرمایشی علاوه بر گرم کردن حمام، به دلیل لوله های افقی مکان مناسبی برای آویزان کردن لباس و حوله برای خشک شدن است.
چند نکته در مورد محل نصب و نگهداری رادیاتور ها
محل مناسب برای نصب رادیاتور شوفاژ
از دیدگاه طراحی و افزایش بهره وری انرژی، رادیاتور شوفاژ باید در جوار دیوار های سردتر و در زیر پنجره ها و کنار در های خارجی قرار گیرد. این امر باعث ایجاد دمایی یکنواخت در فضا یم گردد. نکته حائز اهمیت در مورد نصب رادیاتور ها این است که رادیاتور ها نباید در زیر قاب های تزیینی یا پشت پرده ها قرار بگیرند چرا که این کار باعث کاهش جریان هوای همرفت در اطراف آنها شده و راندمان انتقال حرارت رایداتور را کم می کند.
انتخاب بر اساس میزان نیاز به انرژی – BTU/h
رادیاتور های دکوراتیو قرن بیست و یکم به طور فزاینده ای دارای طرح و رنگ های خلاقانه ای هستند، اما نکته مهم این است که در انتخاب آن ها از هدف اصلی رادیاتور ها که گرمایش است غافل نشویم. برای این کار بایستی ابتدا میزان اتلاف حرارت از اتاق مورد نظر را که واحد اندازه گیری آن BTU/h است، را به نحو مناسب به دست آورید. یک راه برای نیل به این منظور کمک گرفتن از یک شخص متخصص در زمینه لوله کشی و یا یک مهندس سیستم های حرارتی برودتی است. این در حالیست که بعضی سایت ها نیز برای تخمین این مقدار ابزار مناسبی را در دسترس شما قرار می دهند.
بهترین فضا را برای رادیاتور های دکوراتیو انتخاب کنید !
در حالی که قبلا تلاش می شد رادیاتور های اتاق تا حد امکان قابل رویت نباشند، امروزه با معرفی رادیاتور تزئینی ، آنها جزیی از فضای داخلی خانه ها هستند. واقعا تعداد زیادی از طراحان به طور عمدی رادیاتور تزئینی را به دلیل کیفیت و عمل کرد بهتر و اینکه بدلیل زیبایی آنها، بخشی فضا سازی و دکوراسیون اتاقها هستند، به طور عمده در حمام، آشپزخانه، اتاق نشیمن و … قرار می دهند. به همین دلیل بیشترین سعی بر این است که رادیاتور های دکوراتیو به درستی در بهترین نقطه اتاق از لحاظ دید و پرسپکتیو قرار گیرند.
به طور خاص باید سعی کرد که رادیاتور تزئینی در نقطه ای قرار گیرد که از لحاظ دید بهترین نقطه اتاق باشد. بهتر است رادیاتور تزئینی که مناسب با فضای اتاق شما طراحی شده است را در انتهای سالن نشیمن نصب کنید و کل سطح یک دیوار را به آن اختصاص دهید. حتی می توانید آنها را در زیر نورافکن و چراغ ها نصب کنید و یا در زیر یک نورگیر سقفی قرار دهید.
![]()
بهترین محل نصب رادیاتور شوفاژ در کنار دیوارهای سرد اتاق است
تامین درجه حرارت مناسب اتاق به اندازه رادیاتور بستگی دارد و هیچ چیز بدتر از این نیست که رادیاتوری کوچک با خروجی زیاد را به دیواری سفید و بزرگ نصب کنید، به لحاظ زیبایی شناسی بهتر است که در هر مکان، رادیاتوری با سایز متناسب با ابعاد اتاق و هماهنگ با حرارت مورد نیاز محیط انتخاب کرد. بهتر است با استفاده از چندین رادیاتور کوچک به جای یک شوفاژ بزرگ برای بهره وری بیشتر استفاده نمود.
![]()
استفاده از شیر ترموستاتیک بر روی رادیاتور
یکی از راه حل های مفید برای بهینه سازی مصرف انرژی در این نوع از پایانه های حرارتی، استفاده از شیرهای ترموستاتیک است. کاربرد شیرهای ترموستاتیک کنترل موضعي دما بوسیله کنترل جریان آبگرم ورودی رادیاتور می باشد. شیرهای ترموستاتیک از دو بخش اصلی ترموستات و شير تشکيل شده است. دمای مورد نياز هر اتاق با چرخاندن کلاهک ترموستات تنظیم شده بطوری که سنسور حرارتي دائما دمای اتاق را اندازه گيری نموده و به شير، فرمان کاهش يا قطع جريان آبگرم ورودی رادياتور را می دهد. با استفاده از ترموستات مي توان دمای مورد نياز هر اتاق يا هر قسمت خانه را به طور دلخواه و مستقل از ديگر قسمت ها تنظيم کرد.
![]()
تنظیم شیر ترموستاتیک بر روی رادیاتور برای بهینه سازی مصرف انرژی
با استفاده از شیرترموستاتیک رادیاتور می توان به راحتی درجه حرارت اتاق را تنظیم کرد و در صورتیکه اندازه انتخاب شده برای اتاق مناسب نباشد نصب شیر ترموستات به رادیاتور مانع از افزایش درجه حرارت و باعث کنترل حرارت اتاق می شود.شیر ترموستات با تنظیم اتوماتیک میزان ورود آبگرم به داخل رادیاتور علاوه بر حفظ گرمای محیط کنترل خوبی بر مصرف انرژی در در سیستم حرارت مرکزی ایجاد می کند.
به هیچ وجه رادیاتور شیشه ای را نپوشانید مگر اینکه تولید کننده اجازه این کار را به شما داده باشد.
استفاده از خشک کن لباس روی رادیاتور
در مورد نصب رادایتور های دکوراتیو و شیشه ای حول خشک کن در حمام تمامی موارد ایمنی نصب را رعایت فرمایید و حتما از کارشناس فنی این امر کمک بگیرید . رادیاتور های شیشه ای برقی را حتما با قطع کن خودکار استفاده نمایید .
تهیه و ویرایش : توسط سایت www.IranDec.com
